Sự hình thành và phát triển của các khu, nhà máy công nghiệp đã tác động rất lớn đến môi trường và đặc biệt là sức khỏe con người. Chính vì vậy, việc quan trắc nước mặt xây dựng là một trong các hoạt động đóng vai trò quan trọng. Kết quả của quá trình này giúp các nhà chức trách đánh giá được tác động của việc xả thải ra môi trường xung quanh, kịp thời phát hiện nguy cơ ô nhiễm suy thoái môi trường nước. Từ đó đề ra các đề án, phương án khống chế, xử lý hay khắc phục hiệu quả.
1. Quan trắc nước mặt xây dựng là gì?
Quan trắc nước mặt xây dựng là quá trình đo đạc các yếu tố tác động lên chất lượng nước trên bề mặt sông, hồ từ đó theo dõi diễn biến chất lượng nước và đưa ra các đánh giá dựa trên những tiêu chuẩn theo quy định chung của pháp luật.
Hệ thống quan trắc nước mặt xây dựng
2. Vì sao cần quan trắc nước mặt xây dựng
Quan trắc nước mặt xây dựng có ý nghĩa quan trọng trong việc đánh giá, theo dõi và bảo vệ nguồn tài nguyên nước, cụ thể:
- Theo dõi và đánh giá chất lượng nguồn nước.
- Giám sát chất lượng nước thải sau khi được các nhà máy xử lý có nguồn thải ra môi trường.
- Phục vụ việc xây dựng báo cáo hiện trạng môi trường nước tại vùng bề mặt trọng điểm được quan trắc.
- Phục vụ các yêu cầu tức thời của các cấp, cơ quan chức năng, cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường, kịp thời cảnh báo các diễn biến bất thường, các nguy cơ ô nhiễm hay suy thoái môi trường.
- Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về chất lượng môi trường nước phục vụ việc lưu trữ, cung cấp hay trao đổi thông tin trong phạm vi quốc gia và quốc tế.
Quan trắc nước mặt xây dựng nhằm kiểm tra tình trạng nguồn nước
3. Các yếu tố quan trắc nước mặt xây dựng
Để quan trắc nước mặt xây dựng đạt hiệu quả cao, cần xác định rõ chương trình quan trắc, mục tiêu, loại nguồn nước cũng như mục đích sử dụng phù hợp với những thông số dưới đây:
- Thông số đo, phân tích: pH, hàm lượng oxy hòa tan DO, tổng chất rắn hòa tan TDS.
- Các thông số khác: độ màu, oxy hóa khử, BOD5, TSS, COD, NO2, NO2-, NO3-, F-, NH4+, Coliform, T-P, tổng Photpho, tổng Fe, xyanua, SiO2, Asen, mỡ, Chì, As, Cl-, Mangan, Na+, Mg2+, Ca2+, Zn, Cu, Ni, hóa chất bảo vệ thực vật, chất hoạt động bề mặt, sinh vật phù du,...
Quan trắc nước mặt xây dựng nhằm đánh giá, theo dõi các thông số
4. Mô hình hệ thống quan trắc nước mặt xây dựng
Một trạm quan trắc nước mặt xây dựng tự động cần đảm bảo 4 hạng mục:
-
Các thiết bị đo đạc, phân tích chất lượng nguồn nước và xử lý các số liệu.
-
Hệ thống lấy mẫu nước mặt xây dựng tự động.
-
Hệ thống thu thập, lưu trữ và truyền dữ liệu tới trung tâm kiểm soát (Datalogger).
-
Hệ thống máy chủ làm nhiệm vụ giám sát số liệu tại trung tâm kiểm soát.
Quá trình vận hành cụ thể của hệ thống này như sau:
Các thiết bị quan trắc nước mặt xây dựng tự động chuyên dụng được đặt trong tủ kín riêng biệt bao gồm thiết bị bơm chạy luân phiên, tự động hút mẫu nước mặt vào bồn chứa mẫu.
Tại bồn chứa, các thiết bị tần suất quan trắc nước mặt xây dựng tự động sẽ tự động đo lường và phân tích các thông số quan trắc nước mặt theo yêu cầu. Kết quả đo đạc thu được sẽ được chuyển thành file dữ liệu và gửi về trạm điều khiển tại trung tâm quan trắc.
Dữ liệu sau đó sẽ được lưu trữ và báo cáo về Sở TN&MT đáp ứng theo Thông tư 10/2021/TT-BTNMT.
Toàn bộ quá trình trên đều được giám sát chặt chẽ bởi hệ thống camera chuyên dụng.
5. Những lưu ý khi thực hiện quan trắc nước mặt xây dựng
Khi thực hiện quan trắc nước mặt xây dựng, cần lưu ý những yếu tố dưới đây:
Vị trí quan trắc nước mặt xây dựng
Trước khi lắp đặt hệ thống quan trắc nước mặt xây dựng, cần tìm hiểu kỹ vị trí quan trắc, chọn địa điểm có tính đại diện, có khả năng làm rõ tác động của các nhân tố tự nhiên và nhân tạo đến môi trường nước mặt xây dựng. Nếu không lựa chọn được vị trí phù hợp thì rất dễ ảnh hưởng đến kết quả quan trắc hoặc thu thập các dữ liệu kém chính xác.
Đối tượng cần lắp đặt hệ thống quan trắc nước mặt xây dựng
Việc thiết kế và lắp đặt hệ thống quan trắc nước mặt xây dựng tự động là quy định bắt buộc của Sở Tài nguyên Môi trường đối với các đơn vị cụ thể. Đặc biệt là các doanh nghiệp, khu công nghiệp có quy mô xả thải trên 500m3/ ngày đêm. Bởi đây là các nguồn thải có nguy cơ cao gây ô nhiễm nguồn nước ao, hồ, sông, suối…
Tần suất quan trắc nước mặt xây dựng
Dựa trên cơ sở về mục tiêu quan trắc và môi trường quan trắc, cần xác định tần suất quan trắc nước mặt xây dựng phù hợp. Theo đó, tần suất quan trắc nền thích hợp là 1 tháng 1 lần và tần suất quan trắc tác động tối thiểu 1 lần/ quý.
Ngoài ra, các yếu tố như địa điểm quan trắc, tác động của thuỷ triều hay sự biến động về tính chất ô nhiễm,... cũng ảnh hưởng đến việc xác định tần suất quan trắc. Tần suất quan trắc trong những trường hợp này có thể ngắn hơn khoảng 1-2 lần/ ngày.
Kiểm tra chất lượng nguồn nước
Quan trắc nước mặt xây dựng là hoạt động cần thiết để theo dõi, đánh giá tình trạng nguồn nước mặt. Từ đó nhanh chóng đưa ra các biện pháp xử lý nguồn nước ô nhiễm, góp phần bảo vệ nguồn tài nguyên nước nói chung. Minh Thành Group là đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ tư vấn và lắp đặt hệ thống quan trắc nước mặt rất đáng tin cậy. Nếu bạn còn bất kỳ băn khoăn nào về vấn đề trên, hãy liên hệ công ty thông qua các hình thức sau:
- Số điện thoại: 0963 189 981
- Email: quantrac.mtg@gmail.com